“Hiçbir şeyi yoktu” demeden önce kalp yaşınızı öğrenin!

Kalp krizi geçiren genç bireylerin sayısındaki artış, tıpta “kalp yaşlanması” kavramını gündeme taşıdı. Kalp yaşlanması, aslında damarların esnekliğini kaybetmesiyle başlıyor. Damar duvarlarının sertleşmesi, kalbin iş yükünü artırıyor ve zamanla ritim bozuklukları, kas kalınlaşması (hipertrofi) ve pompalama gücünde azalmaya yol açıyor.

KALBİN YAŞINI ARTIRAN GİZLİ FAKTÖRLER

Kalp yaşınız yalnızca takvim yaşınızla değil, yaşam tarzınızla doğrudan bağlantılı. Yüksek tansiyon, kolesterol, diyabet, sigara, obezite, stres, uykusuzluk gibi faktörler birleştiğinde, 45 yaşındaki bir kişinin kalbi 65 yaşındaki gibi davranabilir. Özellikle insülin direnci ve karaciğer yağlanması, damarların iç yüzeyini kronik iltihapla yıpratır. Kadınlarda bu süreç, erkeklerden daha sessiz ilerleyebilir.

BELİRTİSİZ AMA ÖLÜMCÜL BİR SÜREÇ

Kalp yaşlanması, genellikle belirti vermez. Ancak bazı işaretler, bu sürecin sessizce ilerlediğini gösterir: merdiven çıkarken ani yorulma, sabahları bitkin uyanma, çarpıntıyla uyanma, yürüyüşte nefes kesilmesi ve cinsel isteksizlik bu belirtiler arasında sayılıyor.

KALP YAŞINIZI ÖLÇMEK MÜMKÜN

Kalp yaşı, Framingham Risk Skoru gibi dijital hesaplayıcılarla ölçülebiliyor. Yaş, cinsiyet, tansiyon, kolesterol düzeyi, sigara ve diyabet geçmişi gibi verilerle kalbinizin biyolojik yaşı tahmin edilebiliyor. Örneğin tansiyonu yüksek, sigara içen ve LDL kolesterolü 160 olan 49 yaşındaki bir kişinin kalp yaşı 68’e çıkabiliyor.

KALBİNİZ SİZİ UYARIYOR OLABİLİR

Kalp krizi genellikle “bir anda” olmaz. Vücut günler veya haftalar öncesinden sinyaller verir: sabah göğüste baskı hissi, sol kola yayılan ağrı, eforla gelen mide bulantısı, uykudan ter içinde uyanma gibi belirtiler ihmal edilmemelidir. Kadınlarda bu sinyaller daha atipik olabilir: bel ağrısı, baş dönmesi, sindirim bozuklukları gibi.

KALP YAŞINIZI GERİ ÇEKMENİN 8 YOLU

Kalp yaşınızı gerçek yaşınıza hatta daha genç seviyelere çekmeniz mümkündür. İşte bilimsel olarak desteklenen öneriler:

1. Tansiyonu 12/8 seviyelerinde tutmak

2. LDL kolesterolü 100 mg/dL altında hedeflemek

3. Haftada en az 150 dakika tempolu yürüyüş

4. Rafine şekeri azaltmak, insülin seviyelerini takip etmek

5. Lifli besinleri artırmak (günde 25 gram üzeri)

6. Günde en az 7 saat kaliteli uyku

7. Stresi yönetmek, gevşeme teknikleri uygulamak

8. Genetik risk varsa yılda bir kez EKG ve eko çektirmek

BASİT BİR EV TESTİYLE KONDİSYONUNUZU ÖLÇÜN

British Journal of Sports Medicine’e göre, kalp dayanıklılığı için şu testi evde uygulayabilirsiniz: Sandalyeye oturup kalkma testi. 1 dakikada çapraz ellerle kaç kez oturup kalkabiliyorsunuz? 45 yaş üstü erkeklerde 18, kadınlarda 15 altıysa risk artıyor.